Met Stichting ODIGIA-Instituut de wijde wereld in

NIEUW : Byzantijnse kunst in het Metropolitan Museum of Art, New York

Musea : Europa

Ikonen-Museum Recklinghausen
"Das Ikonen-Museum Recklinghausen, das im Jahre 1956 eröffnet wurde, ist das bedeutendste Museum ostkirchlicher Kunst außerhalb der orthodoxen Länder"

afgebeeld: de Evangelist Lucas, Jaroslavl, eind 17de eeuw, v/h coll. Robert J. Roozemond / Buro POK, Oosterbeek

Ikonen-Museum in Frankfurt
In Duitsland is het Ikonen-Museum in Frankfurt het tweede belangrijke museum geworden voor de Oost-Christelijke kunst. Dat was bij de opening in 1990 overigens niet de verwachting. Er werd in de – toen al op hoog niveau staande – ikonenwereld wat meesmuilend gesproken over de “Alte Kameraden”. De arts en ikonenverzamelaar Dr. Schmidt-Voigt had zijn vrienden in het stadbestuur van Frankfurt zo ver gekregen om voor zijn collectie 19e eeuwse ikonen - die nagenoeg allemaal met geneeskunde en geneeskracht van heiligen en ikonen van doen hadden – een museum te stichten. De dokter had wellicht verstand van genezen, maar zeker niet van ikonen. Het museum had ettelijke malen meer gekost dan de collectie waard was. Maar Dr. Schmidt Voigt was voor ‘eeuwig’ vereerd, met zijn naam in de Stichting en zijn – genezende – handen in brons bij zijn borstbeeld in de hal.

Maar het tij keerde volledig toen een volgend stadbestuur Dr. Richard Zacharuk aantrok als leider voor het museum. Hij wist de collectie uit te breiden tot meer dan 1000 objecten, de meeste van hoge kwaliteit. De mooiste en interessantste “genezende” ikonen hangen er ook nog tussen. Wie de ikonen-hobby van de dokter wil zien kan proberen een afspraak te maken voor een blik in het depot.
In 1999 kreeg het museum een prachtige collectie van 92 ikonen in permanente bruikleen uit de Post-Byzantijnse verzameling van het Staats Museum voor het Pruissische Cultuurbezit in Berlijn. Het ‘Ikonen-Museum der Stadt Frankfurt’ behoort nu zonder twijfel tot de topmusea voor ikonen in West-Europa, met een waardevolle collectie en interessante exposities.

British Museum, London
Het British Museum in Londen beschikt over een collectie van 72 Russische ikonen. Deze zijn via een uitvoerige catalogus toegankelijk via het Internet. Van elke ikoon is een gedetailleerde beschrijving gemaakt; elke afbeelding kan meer dan schermgroot worden getoond; men kan zoeken naar bepaalde motieven (bv. "angel" - dan blijkt dat op 26 van de 72 ikonen engelen voorkomen); en zo meer. Het geheel is een schoolvoorbeeld van de manier waarop men zo'n computercatalogus kan maken: klik hier

Nationalmuseum, Stockholm
Slechts een gedeelte van de collectie bestaat uit ikonen: "Stockholm's Nationalmuseum has one of the largest and finest collections of icons outside Russia, donated in 1933 by Olof Aschberg, a banker. This donation, which was supplemented in 1952, is the reason why Nationalmuseum is now one of the leading museums in this field"
afgebeeld: dubbelzijdige porcessie-ikoon: de Moeder Gods van het Teken wordt gedragen door de ten hemel varende Elias, Novgorod, 15de/16de eeuw, v/h coll. Robert J. Roozemond / Buro POK, Oosterbeek

Benaki Museum, Athene
Op de website van het Benaki Museum komen hoofdstukken, met afbeeldingen, voor over Byzantijnse en Koptische kunst. Klik, om de afbeeldingen te zien, op het kadertje "Online Search...".
afgebeeld (links): Moeder Gods Galaktotrophousa, Veneto-Kretenzisch, 15de eeuw, v/h coll. Robert J. Roozemond / De Wijenburgh; (rechts) de Evangelist Marcus, Veneto-Kretenzisch, eind 17de eeuw

The State Hermitage Museum, St.Petersburg, Russian Culture: Icons of Old Russia, 13th - 17th centuries
Een pagina met beknopte informatie over het hierboven aangeduide deel van de immense collectie van de Hermitage.
Zoek via deze pagina met "Quick Search" naar ikonen (zoekterm: icons) en naar Byzantijnse kunst (zoekterm: byzantine).

The Russian Museum, St.Petersburg
De grootste en belangrijkste collectie van ikonen in Rusland. Slechts twaalf (!) daarvan zijn via de website te bewonderen.
Dat is jammer, want..."The collection currently includes some 6000 icons and roughly the same number of works of Old Russian applied art, ranging from the tenth to the eighteenth".

Tretyakov Gallery Moskou
De website is er in het Russisch en in het Engels. Met de link hierboven komt u terecht op de eerste webpagina van vijf, waarop een kleine selectie van de verzameling wordt getoond
afgebeeld: Moeder Gods Hodigitria, 15de eeuw, v/h coll. Robert J. Roozemond / De Wijenburgh

Musea : Verenigde Staten

Metropolitan Museum of Art, New York : "Byzantine Art (28)"
Een hoeveelheid "thematic essays", over objecten of groepen van objecten in de collectie van het museum
Meestal maakt een museum de collectie (of een gedeelte daarvan) op het internet toegankelijk via een catalogus-achtig overzicht. In het "Metropolitan" heeft men het anders aangepakt: de conservatoren hebben beknopte essays geschreven over uiteenlopende onderwerpen als "Frescoes and Wall Painting in Late Byzantine Art" of "Byzantine Ivories".
Elk essay heeft uiteraard de nodige klikbare afbeeldingen, maar evenzeer interessant is dat men - via tal van "hyperlinks" (aanklikbare tekst in rood) - als het ware door het museum kan zwerven.
Wie het gevoel heeft dat hij/zij de weg kwijt is in de overvloedige hoeveelheid informatie doet er het beste aan om het hulpvenster te sluiten, waardoor men terugkeert naar de onderhavige tekst. Klik daarna opnieuw op de blauwe tekst hierboven.

Timken Museum of Art, San Diego, Californië
In dit museum is een bescheiden collectie van Russische ikonen. "The Timken Museum of Art preserves the Putnam Foundation Collection of European and American art for the education and benefit of present and future generations of San Diego area residents and visitors."
Klik hier voor een webpagina over die ikonen
afgebeeld: dubbelzijdig tabletka, Novogorod, 15de eeuw, v/h coll. Robert J. Roozemond / De Wijenburgh

Museum of Russian Icons, Clinton, Massachusetts
Tot dus ver het enige museum in de USA, dat geheel gewijd is aan ikonen - Russische in dit geval.
De collectie - ca. 350 ikonen omvattend - werd bijeengebracht door Gordon Lankton. De ikonen kocht hij merendeels tijdens zijn reizen in Rusland.

Menil Collection, Houston, Texas
De link verwijst regelrecht naar de webpagina over de deelcollectie "Byzantine and Medieval" van dit omvangrijke museum.
Samen met haar echtgenoot John - een oliemagnaat - legde Dominique Menil een grote en gevarieerde kunstcollectie aan. Uiteindelijk werd er in Houston een museum voor gebouwd ("As the idea of a museum slowly took shape, I dreamed of preserving some of the intimacy I had enjoyed with the works of art”, Dominique de Menil). Ongeveer 2000 objecten van Byzantijnse en middeleeuwse kunst behoren tot deze unieke collectie.

Websites
The Glory of Byzantium
Website bij een tentoonstelling, die in 1997 in het Metropolitan Museum te New York werd gehouden
Slechts een klein gedeelte van hetgeen er voor de tentoonstelling was bijeengebracht werd in de website opgenomen.

Byzantium: Faith and Power (1261–1557)
Website bij een tentoonstelling, die in 2004 in het Metropolitan Museum te New York werd gehouden
Er zijn twee gedeelten:
(1) een virtuele rondgang door de expositie, met 60 'highlight": KLIK HIER
(2) een "Explore and Learn" website naar aanleiding van de tentoonstelling - waarin bv. uitleg wordt gegeven over liturgische voorwepen en een virtueel bezoek aan het Katharina-klooster op de Sinai wordt gebracht: KLIK HIER
BYZANTIUM: Byzantine Studies on the Internet
De redacteur van deze omvangrijke website is Paul Halsall, hoogleraar in de geschiedenis van de middeleeuwen aan de Fordham University (USA). In het kader van de ODIGIA-website is in de eerste plaats van belang dat hij een rubriek "Gallery" heeft, met verwijzingen naar ikonen uit de Byzantijnse periode: klik hier

The Orthodox Church and its Icons
Een mooi verzorgde, geïllustreerde lijst van kort becommentarieerde "links" naar andere websites, die informatie over de Orthodoxe kerk en ikonen aanbieden: vermoedelijk de uitvoerigste "list of links" die er op het internet te vinden is.
De lijst werd samengesteld door ene Elin Dariya Haiku von Linstow, senior lecturer of history and religion aan het gymnasium van de plaats Espergaerde in Denemarken.

Bulgarian Icons Web Gallery
Twee pagina's tekst over de ontwikkeling van de ikonenkunst in Bulgarije met ruim 20 kleine afbeeldingen, die vergroot kunnen worden.

Russian Icons: Index
Een eenvoudige, alfabetisch op onderwerp geordende lijst van belangrijke ikonen uit de russische traditie: 81 items; elk item is klikbaar en leidt naar een afbeelding.
De samensteller is George Mitrevski, werkzaam aan de Auburn University (Alabama, USA)

Apologia of St.John Damascene against those who decry holy images
Het belangrijkste patristische geschrift uit de Orthodoxe theologische traditie. Johannes van Damascus verdedigt hierin het gebruik van afbeeldingen in de liturgie.

Novgorodian Icon-Painting
Dertien tekstpagina's over de ontwikkelingsgeschiedenis; voornamelijk tekst; hier en daar een informatief voorbeeld.
Onderdeel van de website "On-line Novgorod". Er is ook een "Icons Gallery": een klikbare lijst met doorverbindingen naar ca. 150 afbeeldingen.
Saint Vladimir's Orthodox Theological Seminary, Crestwood, New York
"Saint Vladimir" is in de Verenigde Staten het belangrijkste theologische instituut van de Orthodoxe kerk.
De catalogus van de bibliotheek van het instituut kan "on-line" worden: bijvoorbeeld op het zoekwoord "icons"
Institut de Théologie Orthodoxe Saint-Serge, Parijs
"La mission de l'Institut Saint-Serge est de former des prêtres et des laïcs instruits, se destinant à servir activement l'Eglise Orthodoxe et à représenter cette dernière dans le dialogue oecuménique, ainsi que dans la vie religieuse et culturelle de leur propre pays."

The Passions of Christ: A Journey through Byzantine art
Een reeks Cypriotische ikonen mbt het lijden van Christus

PORTRET-DEËSIS Noord Russisch ca 1500 28 x 57 cm
v/h collectie De Wijenburgh & exposities bij Odigia; thans collectie Vozyakov in Rusland
afgebeeld o.a. in het boek "IKON-Inspired Art - Icons from De Wijenburgh"
(één van de welkomstgeschenken voor nieuwe Vrienden-Donateurs van de Stichting ODIGIA)

	Ikonen-Museum in Frankfurt In Duitsland is het Ikonen-Museum in Frankfurt het tweede belangrijke museum geworden voor de Oost-Christelijke kunst. Dat was bij de opening in 1990 overigens niet de verwachting. Er werd in de – toen al op hoog niveau staande – ikonenwereld wat meesmuilend gesproken over de “Alte Kameraden”. De arts en ikonenverzamelaar Dr. Schmidt-Voigt had zijn vrienden in het stadbestuur van Frankfurt zo ver gekregen om voor zijn collectie 19e eeuwse ikonen - die nagenoeg allemaal met geneeskunde en geneeskracht van heiligen en ikonen van doen hadden – een museum te stichten. De dokter had wellicht verstand van genezen, maar zeker niet van ikonen. Het museum had ettelijke malen meer gekost dan de collectie waard was. Maar Dr. Schmidt Voigt was voor ‘eeuwig’ vereerd, met zijn naam in de Stichting en zijn – genezende – handen in brons bij zijn borstbeeld in de hal.
Maar het tij keerde volledig toen een volgend stadbestuur Dr. Richard Zacharuk aantrok als leider voor het museum. Hij wist de collectie uit te breiden tot meer dan 1000 objecten, de meeste van hoge kwaliteit. De mooiste en interessantste “genezende” ikonen hangen er ook nog tussen. Wie de ikonen-hobby van de dokter wil zien kan proberen een afspraak te maken voor een blik in het depot. In 1999 kreeg het museum een prachtige collectie van 92 ikonen in permanente bruikleen uit de Post-Byzantijnse verzameling van het Staats Museum voor het Pruissische Cultuurbezit in Berlijn. Het ‘Ikonen-Museum der Stadt Frankfurt’ behoort nu zonder twijfel tot de topmusea voor ikonen in West-Europa, met een waardevolle collectie en interessante exposities.