DE HEILIGE PROFEET MICHA NA-GESCHILDERD

De vraag die aan Odigia werd gesteld kwam van een kenner van ikonen, die al had kunnen ontcijferen dat hier de profeet Micha was afgebeeld.
Links staat in een kronkel naar beneden geschreven: 'de heilige profeet'. En rechts 'Micha'. Dat was nog wel te lezen. Maar de tekstrol gaf meer problemen.
De vraag was: "Wat staat er op de tekstrol?"
Eigenlijk had de vraag moeten luiden: "Wat zou er hebben gestaan op de tekstrol van de originele ikoon, die hier door een enthousiaste amateur is nageschilderd".

Tja. Dat werd wat puzzelen op de letters en woorden, die deels de indruk gaven dat ze Russisch waren (het eerste woord) en verder een onbegrepen verbastering van een ander Slavisch of Grieks 'dialect'.
Uit de Oekraïne ? Wit Rusland? Balkan? Griekenland? Hoe zag de voorbeeld-ikoon er uit?

Maar de paar begrijpelijke woorden op de tekstrol waren genoeg houvast om een logisch gevolg te trekken.
Daarbij hielp het Handboek voor de Ikonenschilder van Dionysius van Fourna, waar ook voor elke profeet een tekst op ikonen werd voorgeschreven.

Het zijn de woorden uit Micha 4, 6
(oude spelling)

"Te dien dage,luidt het woord des Heren, zal Ik het kreupele verzamelen…"
(nieuwe spelling)
"Op die dag - godsspraak van de Heer - zal Ik verzamelen wat kreupel is …."

Blijft de vraag: "Uit welke tijd is deze ikoon?"

Het valt altijd wat moeilijk om aan een afbeelding die - hoe goed ook bedoeld - geen eer doet aan de uitgebeelde heilige, het toch 'beladen' woord "ikoon" te geven.
Naar onze overtuiging is de hier afgebeelde schildering niet vanuit een meesterhand ontstaan.
Nu bestaat tegen het na-schilderen van ikonen geen enkel bezwaar. In feite zijn alle ikonen na-schilderingen. Behalve de eerste variaties van bestaande ikonen die dan als nieuwe ikonen vereerd worden. (Een ikoon als de Moeder Gods Hodigitria kent honderden, wellicht duizenden 'afgeleide' iconografiën.)
Maar wij hebben er wel moeite mee als dan ook het 'oud', 'antiek' zijn wordt geïmiteerd. door quasi slijtplekken op de achtergrond. Alle échte ikonen zagen er puntgaaf uit toen ze werden gemaakt. Dát was de eer aan de uitgebeelde heilige. Zijn / Haar Ware Ikoon!

Dus lieve schilder / schilderes. Kijk bij voorbeeld eens naar de handen van uw Profeet.
Verdiep u in zijn woorden (als u toch al voor hem gekozen hebt) en zet de volgende stap op uw - ongetwijfeld oprechte - weg naar de eenheid van bewondering en eerbied voor de ikonen. Dan zal de volgende Profeet zeker ontroerender zijn.

"Aan Jakob zult u uw trouw en aan Abraham uw goedheid geven" (Micha 7, 20)


terug naar vragen & advies
© stichting odigia institute den haag